Μάτια θλιμμένα. Υγρά. Χέρια γαντζωμένα σε συρματοπλέγματα. Χαμόγελα ζωντανά. Παιχνίδια με μπάλα κι αλουμινένια κουτιά, ανοιχτές ψυχές μπρος σε κλειστά σύνορα. Και ύστερα κάμερες και φωτογραφικά ενσταντανέ, αδιάψευστοι μάρτυρες μιας παιδικότητας που μέρα με τη μέρα ενηλικιώνεται με τον πιο βάρβαρο τρόπο.
Πίσω τους ερειπωμένες πόλεις, μπροστά τους αμέτρητες κυβερνήσεις που κλείνουν πόρτες, μάτια και αυτιά στο προσωπικό τους δράμα. Τα παιδιά των προσφύγων δεν χωρούν πουθενά. Ούτε στα παραμύθια μας, ούτε στους φόβους μας, ούτε στα όνειρά μας, ούτε στον τόπο μας. Ή μάλλον χωρούν και περισσεύουν όπως ακριβώς και οι υποσχέσεις εκείνων που μας κυβερνούν.
Μέρες τώρα οι εικόνες μικρών παιδιών μέσα στις λάσπες, το κρύο και την ανέχεια συγκλονίζουν ολόκληρο τον κόσμο εκτός από εκείνον της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία, πέρα από την αριστερίζουσα φιλευσπλαχνία της, δεν κρατά στα χέρια της κανένα σχέδιο διάσωσης αυτών των παιδιών.
Μοναδικοί συμπαραστάτες των αθώων αυτών ψυχών, απλοί καθημερινοί άνθρωποι, κοινωνικοί φορείς και εθελοντικές οργανώσεις, όπως η Εκκλησία, το πρόγραμμα «We Care» του Ιδρύματος «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη», τα Παιδικά Χωριά SOS, το Χαμόγελο του Παιδιού και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Αυτοί στέκουν δίπλα στα παιδιά και τους γονείς τους, αυτοί προσφέρουν ό,τι μπορούν από το υστέρημά τους, αυτοί αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και καταστρώνουν σχέδια δράσης προκειμένου να καλυφθούν βασικές ανάγκες των παιδιών που μαστίζονται -κανείς δεν ξέρει για πόσο ακόμη- από το κρύο, την πείνα και τις ασθένειες. Οσο για την Πολιτεία, παραμένει για την ώρα σιωπηρός θεατής σε μια παράσταση που οργάνωσε η ίδια μέσα από αμέτρητα λάθη και τραγικές παραλείψεις…
Το πρόβλημα με τους πρόσφυγες έχει κινητοποιήσει πολλούς φορείς. Ολοι συμφωνούν ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί εδώ και τώρα μια γέφυρα σωτηρίας για «να σώσουμε τα παιδιά από τις λάσπες που είναι εκτεθειμένα στο κρύο και τις αρρώστιες».
Και είναι επιτακτική αυτή η ανάγκη, αφού η διχογνωμία που υπάρχει μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης επιβάλλει να αναληφθούν άμεσα πρωτοβουλίες για να απομακρυνθούν τα παιδιά από τα λασπόνερα αφού μέχρι να ετοιμαστούν τα hot spots θα πεθάνουν από το κρύο και τις αρρώστιες. Εξυπακούεται ότι όσοι αποφασίσουν να αναλάβουν τη φιλοξενία των παιδιών, αυτά θα συνοδεύονται από τις μητέρες τους.
Με την πρόταση αυτή συμφωνούν όλοι οι φορείς και μάλιστα επισημαίνουν ότι έχουν υποβάλει προτάσεις για στέγαση και φάρμακα στα υπουργεία, αλλά δεν έχουν καμιά ανταπόκριση.
Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: «Στην Ειδομένη δοκιμάζεται ο ανθρωπισμός μας»
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος δηλώνει στο «ΘΕΜΑ» συγκλονισμένος από την παρούσα κατάσταση και με λόγια συγκινητικά περιγράφει όλα όσα διατίθεται να κάνει η Εκκλησία για τη σωτηρία αυτών των ψυχών: «Στην Ειδομένη δοκιμάζεται με τον πιο ακραίο τρόπο ο ίδιος ο ανθρωπισμός μας. Και πλήττονται βαρύτατα οι αρχές και οι αξίες της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία με τη στάση της δίνει ζωτικό χώρο σε όσους επιδιώκουν τη διάλυσή της. Στα πρόσωπα των προσφύγων, ιδιαίτερα των ανηλίκων, οι Ελληνες και οι χριστιανοί αντικρίζουμε το πρόσωπο του Χριστού. Και μαρτυρία Χριστού, μαρτυρία Αγάπης και αλληλεγγύης δίνουμε προσπαθώντας με τις μικρές μας δυνάμεις να επουλώσουμε τις χαίνουσες πληγές τους. Η Εκκλησία μας από την πρώτη στιγμή -ακόμη και όταν οι διαστάσεις του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος δεν ήταν τόσο ευδιάκριτες όσο είναι σήμερα, πριν από περίπου έναν χρόνο- είχε θέσει εαυτήν στη διάθεση της Πολιτείας με όλες τις δομές και τους διαθέσιμους πόρους της, ανθρώπινους και υλικούς, με πρώτη την “Αποστολή”, σε κάθε σημείο της επικράτειας. Και αυτό πράττει και σήμερα και θα εξακολουθεί να πράττει, σε συνεργασία πάντα με τις αρμόδιες αρχές του τόπου και κάθε υπεύθυνο κοινωνικό φορέα. Με βασική προτεραιότητα τα ανήλικα παιδιά και τις μητέρες τους, που μέσα στη λάσπη, στην παγωνιά και στο σκοτάδι αναζητούν απεγνωσμένα το δικό μας χέρι. Δεν το αντέχει αυτό η ψυχή. Δεν το μπορεί. Οι πύλες της κολάσεως που άλλοι άνοιξαν θα κλείσουν μόνο εάν όλοι μαζί, με πνεύμα εθνικό και αληθή και ειλικρινή λόγο συνεννόησης, ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Σε κάθε Ειδομένη. Για να προστατεύσουμε το ανθρώπινο πρόσωπο, για να θωρακίσουμε την πατρίδα μας και την ταυτότητά της».
Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη: «Να πάρουμε από τις λάσπες παιδιά και μητέρες»
Σε δηλώσεις της στο «ΘΕΜΑ» η κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη, η οποία στο πλαίσιο του Προγράμματος «We Care» του Ιδρύματος «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» μοίρασε, μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τρόφιμα και παιχνίδια στα παιδιά των προσφύγων στον Πειραιά, προσφέροντας παράλληλα την απαραίτητη διαγνωστική και εμβολιαστική φροντίδα, κρούει τον κώδωνα κινδύνου για το πρόβλημα, λέγοντας: «Επιβάλλεται να δοθεί προτεραιότητα από όλους ώστε, πέρα από τις όποιες προγραμματισμένες δράσεις, να πάρουμε το ταχύτερο δυνατόν τα παιδιά και τις μητέρες από τις λάσπες. Επείγει να διασωθούν από το κρύο και τις αρρώστιες, ειδικά τώρα και όσο κρατάει ο χειμώνας, έως ότου ετοιμαστούν τα hot spots κ.λπ. Οι εικόνες που βλέπουμε με παιδάκια και γυναίκες μέσα στα βρώμικα νερά προσβάλλουν τον ανθρωπισμό και τον πολιτισμό μας, για τον οποίο οι Ελληνες ξεχωρίζουν. Από την πλευρά μας, πέρα από όλες τις δραστηριότητες που αναπτύσσουμε, είμαστε πρόθυμοι και ανοιχτοί να συμβάλουμε με όλα μας τα μέσα για να ληφθεί άμεσα η πρωτοβουλία αυτή».
Χωριά SOS: «Φυσικά και έχουμε σχέδιο για τα προσφυγόπουλα!»
Στο ίδιο μήκος κύματος, βοήθειας και αλληλεγγύης απέναντι στα προσφυγόπουλα κινείται και ο γενικός διευθυντής των Παιδικών Χωριών SOS Γιώργος Πρωτόπαπας, ο οποίος δηλώνει στο «ΘΕΜΑ»: «Φυσικά και έχουμε σχέδιο για τα προσφυγόπουλα. Εχουμε συγκεκριμένο πλάνο το οποίο έχουμε καταθέσει και στο αρμόδιο υπουργείο. Αν αυτή τη στιγμή μάς το ζητήσουν, είμαστε σε θέση να φιλοξενήσουμε σε σπίτια στα Χωριά SOS μητέρες με παιδιά έως 12 ετών. Επίσης έχουμε τη δυνατότητα μέσω των συνεργασιών μας με την “Αρσις” και τη “Μετάδραση” να παράσχουμε οικονομική στήριξη, προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν ξενώνες για ασυνόδευτα παιδιά από 13 έως 18 ετών. Επιπρόσθετα, μπορούμε, αφού ενταχθούμε σε ευρωπαϊκά προγράμματα για τη λειτουργική υποστήριξη ευρύτερων χώρων υποδοχής και μας προσφερθεί η χρήση χώρου, να κατασκευάσουμε με αυτοχρηματοδότηση χώρους προσωρινής διαμονής μεταναστών, είτε σε δυο νησιά, είτε σε ένα νησί και στην ηπειρωτική χώρα. Θα συμμετείχαμε επίσης σε συστράτευση με την Εκκλησία και τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, καθώς και με άλλους φορείς, προκειμένου να βοηθήσουμε άμεσα τα προσφυγόπουλα. Απλά θα πρέπει ο συντονισμός να γίνει όσο πιο ξεκάθαρος γίνεται, έτσι ώστε το έργο μας να αποδώσει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα».
Το Χαμόγελο του Παιδιού: «Πρέπει να σταματήσει η ΜΚΟκρατική αντίληψη και διαχείριση αυτής της κατάστασης!»
Στο πλευρό των προσφυγόπουλων στέκει και ο πρόεδρος του Χαμόγελου του Παιδιού, Κώστας Γιαννόπουλος, ένας άνθρωπος βαθιά ευαισθητοποιημένος σε ό,τι σχετίζεται με τα παιδιά: «Ως Χαμόγελο του Παιδιού έτυχε να βρεθούμε στην Ειδομένη τη φρικτή βραδιά με τις βροχές για να αξιολογήσουμε την κατάσταση και να δούμε πού και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε. Εζησα αυτή τη φρίκη. Εχουμε ήδη διαθέσει ασθενοφόρα και εξετάζουμε προσφυγόπουλα στη Βόρεια Ελλάδα, στη Μυτιλήνη, στην Αθήνα και τον Πειραιά. Δεν έχουμε όμως χώρους για να φιλοξενήσουμε τα ασυνόδευτα παιδιά. Αν το κράτος μάς παραχωρήσει χώρους, θα τα φιλοξενήσουμε. Το έχουμε δηλώσει αυτό. Ακόμη, συναντηθήκαμε με την Υπατη Αρμοστεία, αλλά και με τον Ερυθρό Σταυρό, με τον οποίο συμφωνήσαμε ο ένας να συμπληρώνει τον άλλον. Αυτές οι δυνάμεις, όμως, από μόνες τους είναι αδύναμες και θα πρέπει να συνδυαστούν κάτω από μία θεσμική ομπρέλα. Απαιτείται καλύτερη θεσμική οργάνωση και όχι ΜΚΟκρατική αντίληψη. Δεν μπορεί να υπάρχουν στη Μυτιλήνη 180 ΜΚΟ και να έχουν όλες αγαστές προθέσεις! Και θα σας πω και κάτι άλλο: Εμείς είδαμε ότι εκεί που λειτούργησε ο στρατός, πράγμα που αρχικά μας έκανε εντύπωση, έγινε τελικά πολύ καλύτερη δουλειά σε σχέση με περιοχές προσφύγων αφημένες στα χέρια ΜΚΟ που υποτίθεται πως ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα παιδιά. Σε χώρους όπου έκανε κουμάντο ο στρατός είδαμε να επικρατεί τάξη, ευχάριστη ατμόσφαιρα και μια άψογη εξυπηρέτηση σε αντίθεση με άλλους χώρους που διαχειρίζονται 100 ΜΚΟ και στους οποίους επικρατεί ένα αλαλούμ εις βάρος των προσφύγων. Πρέπει να σταματήσει η ΜΚΟκρατική αντίληψη και διαχείριση αυτής της κατάστασης!».
Γιατροί Χωρίς Σύνορα: «Υπάρχει πλήρης απουσία κεντρικού συντονισμού από τις Αρχές»
Τέλος, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, που δίνουν πραγματική μάχη για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των προσφύγων και των μεταναστών, είναι έτοιμοι να συστρατευτούν με άλλους κοινωνικούς φορείς, προκειμένου να συνεισφέρουν στην άμεση αντιμετώπιση των βασικών αναγκών των προσφυγόπουλων. Ηδη προχωρούν άμεσα στην κατασκευή και το στήσιμο 4 μεγάλων και πλήρως εξοπλισμένων σκηνών (Rub Halls), χωρητικότητας 650 ατόμων, στον καταυλισμό της Ειδομένης για τη φιλοξενία οικογενειών με μικρά παιδιά, ενώ συνεργάζονται με τοπικές οργανώσεις και αλληλέγγυους εθελοντές.
«Αυτή τη στιγμή συνεργαζόμαστε με φορείς και οργανώσεις, όπως είναι η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο Ερυθρός Σταυρός, οι Γιατροί του Κόσμου, η PRAKSIS, το Save the Children και πολλές άλλες. Ωστόσο, θέλουμε να τονίσουμε την πλήρη απουσία κεντρικού συντονισμού από τις Αρχές, κάτι που δυσκολεύει σε μεγάλο βαθμό το έργο όλων των οργανώσεων που δραστηριοποιούνται αυτή τη στιγμή στην Ειδομένη», επισήμαναν εκπρόσωποι των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
Γράφει η Χαρά Ανδρεΐδου
