Γράφει η Dr. Φιλίτσα Σουγιουλτζόγλου
Από τα παλιά χρόνια καθετί το παράδοξο και το ανεξήγητο προκαλούσε το ενδιαφέρον του κόσμου. Το να βγει και να πει κάποιος πως ο επιστημονικότερος τρόπος για χάσει κανείς βάρος είναι να τροποποιήσει τη διατροφή του και να ασκείται, σίγουρα δεν “ερεθίζει” τη κοινή γνώμη, ούτε προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Αν όμως κάποιος ισχυριστεί πως πίνοντας ξύδι, καταναλώνοντας βατόμουρα ή τρώγοντας ανανά ή τρώγοντας ανάλογα με την ομάδα αίματος (!) μπορεί να συνεισφέρει στο αδυνάτισμα, σίγουρα στρέφει μεγάλο μέρος του ενδιαφέροντος του κόσμου, πάνω του. Το άτομο που αντιμετωπίζει πρόβλημα με το βάρος του συχνά αποτελεί εύκολο θύμα και στόχο κάθε καινούριας – παράδοξης “ανακάλυψης” που αφορά το αδυνάτισμα.
Μέχρι σήμερα παρόλο την ανάπτυξη της ιατρικής και της γενετικής, μεμονωμένη λύση στο πρόβλημα της παχυσαρκίας δεν ανακαλυφθεί. Κάποια γονίδια πιθανώς να εμπλέκονται στην παχυσαρκία αλλά ακόμα τρόπος μεταβολής του DNA και των γονιδίων δεν έχει βρει η γενετική επιστήμη.
Η δυσανεξία σε τρόφιμα δεν ευθύνεται για αύξηση βάρους. Η παχυσαρκία δεν είναι αλλεργία και η πρόσκαιρη επιτυχία των προγραμμάτων που βασίζονται σε τεστ δυσανεξίας οφείλεται στους αυστηρούς διαιτητικούς περιορισμούς που επιβάλουν.
Φάρμακα πολλά υποσχόμενα απέτυχαν στο να δώσουν σαφή λύση στο αδυνάτισμα.
Χάπια που έκαναν πιο εύκολη την εισαγωγή του παχύσαρκου σε δίαιτα αδυνατίσματος, απομακρύνθηκαν από την αγορά ως επικίνδυνα για την υγεία. Και επιπλέον στο περιθώριο όλων αυτών των επιστημονικών προσπαθειών βρίσκονταν πάντα και θα βρίσκεται (δυστυχώς) όλη η παραφιλολογία για σκευάσματα που αυξάνουν το μεταβολισμό, που μειώνουν την όρεξη ή που με μαγικό τρόπο βοηθούν στο αδυνάτισμα. Βέβαια το να προσπαθεί κανείς να αδυνατίσει χωρίς ουσιαστική και επιστημονική παρέμβαση στο καθημερινό του διαιτολόγιο, μόνο με την κατανάλωση χαπιών ανανά, “ενεργού” κρεμμυδιού ή πόση μηλόξυδου μπορεί να χαρακτηριστεί αφέλεια ή άγνοια βασικών αρχών στην οποία σίγουρα πολλοί επιστημονικοί κρατικοί φορείς έχουν ευθύνη μια και αδυνατούν να ενημερώσουν σωστά και αξιόπιστα τον κόσμο.
Το γκρέιπφρουτ, το πράσινο τσάι, το λεμόνι και το σέλινο είναι λιποδιαλυτικά. Μύθος. Δεν υπάρχουν λιποδιαλυτικά τρόφιμα. Τα παραπάνω τρόφιμα είναι απλώς χαμηλά σε θερμίδες.
Σε κάθε γεύμα πρέπει να καταναλώνουμε συγκεκριμένους συνδυασμούς τροφίμων, π.χ. κρέας με λαχανικά και όχι με πατάτες ή ρύζι. Μύθος. Το πεπτικό μας σύστημα είναι απολύτως ικανό, ανά πάσα στιγμή, να επεξεργαστεί, να απορροφήσει και να αποθηκεύσει όλα τα τρόφιμα. Δεν υπάρχουν συνδυασμοί τροφίμων που μας ‘παχαίνουν’. Αυτό που μας ‘παχαίνει’ είναι η κατανάλωση περισσότερων θερμίδων από όσες χρειαζόμαστε. Σίγουρα ένα γεύμα με κρέας και σαλάτα έχει λιγότερες θερμίδες από την ίδια ποσότητα κρέατος συνοδευόμενη από πατάτες.
Αν θέλεις να ‘αδυνατίσει’ η κοιλιά σου, κάνε κοιλιακούς. Μύθος. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να ελέγξουμε από πού θα χάσουμε βάρος. Οι κοιλιακοί θα μας βοηθήσουν να γυμνάσουμε τους κοιλιακούς μας μύες, όμως αν δεν μειώσουμε τις θερμίδες παράλληλα, το λίπος στην περιοχή της κοιλιάς δεν θα μειωθεί και έτσι οι γραμμωμένοι κοιλιακοί μας δεν θα φαίνονται. Τα καλά νέα είναι ότι ο συνδυασμός δίαιτας και φυσικής δραστηριότητας (αεροβική άσκηση και ασκήσεις για μυϊκή ενδυνάμωση) επιταχύνει τη διαδικασία απώλειας βάρους και έχει ως αποτέλεσμα ένα σφιχτό όμορφο σώμα. Επιπλέον, έχει βρεθεί ότι το συστηματικό περπάτημα κινητοποιεί (‘καίει’) το λίπος που συσσωρεύεται στην κοιλιακή χώρα, ενώ παράλληλα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και διαβήτη.
Όσοι τρώνε πριν κοιμηθούν, παχαίνουν. Μύθος. Σημασία έχει τι τρως και όχι πότε τρως. Οι θερμίδες έχουν την ίδια επίδραση στο σώμα ανεξαρτήτως της ώρας που καταναλώνονται. Έχει αποδειχθεί ότι η κατανάλωση κανονικών γευμάτων, κυρίως πρωινού, βοηθά στην απώλεια βάρους όταν τα γεύματα είναι χαμηλά σε λίπος και αποφεύγεται το τσιμπολόγημα μεταξύ των γευμάτων.
Πρέπει να τρώμε όλο το φαγητό που υπάρχει στο πιάτο μας και να μην πετάμε φαγητό γιατί … τα παιδιά στην Αφρική πεινάνε. Μύθος. Εάν καθαρίσουμε το πιάτο μας ή τελειώσουμε το κουτί με τα γλυκά, τα παιδιά στην Αφρική δεν θα χορτάσουν. Αν θέλετε να βοηθήσετε αυτούς που πεινάνε, μαγειρέψτε/παραγγείλτε λιγότερο φαγητό/γλυκά και στείλτε τα χρήματα που περισσεύουν σε κάποια φιλανθρωπική οργάνωση.
Το μέλι παχαίνει λιγότερο από τη ζάχαρη. Μύθος. Το μέλι έχει ελαφρώς περισσότερες θερμίδες από τη ζάχαρη και άρα ‘παχαίνει’ περισσότερο. Χάρις στην έστω μικρή περιεκτικότητά του σε ορισμένες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, θεωρείται τρόφιμο υψηλότερης θρεπτικής αξίας συγκριτικά με την επεξεργασμένη ζάχαρη. Προσοχή στη χρήση του, γιατί ίσως να αυξάνει υπερβολικά τη θερμιδική μας πρόσληψη.
Η φρουκτόζη έχει λιγότερες θερμίδες από τη ζάχαρη. Μύθος. Η φρουκτόζη και η ζάχαρη περιέχουν τις ίδιες θερμίδες, δηλαδή 4 θερμίδες ανά γραμμάριο και επηρεάζουν το ίδιο το σάκχαρό μας.
Τα αναψυκτικά και οι καφέδες προκαλούν κυτταρίτιδα. Μύθος. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική έρευνα που να αποδεικνύει ότι τόσο η κατανάλωση καφεΐνης όσο και ανθρακικού σχετίζεται με τη δημιουργία κυτταρίτιδας. Τα γονίδια φαίνεται να είναι ο πιο έντονος προδιαθεσικός παράγοντας για την εμφάνισή της. Παρόλα αυτά η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, και διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά φαίνεται ότι μπορεί να συμβάλουν στη μείωση της κυτταρίτιδας.
Η ασπαρτάμη είναι καρκινογόνος. Μύθος. Μεγάλοι οργανισμοί όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ασφάλεια των Τροφίμων θεωρούν ότι η ασπαρτάμη είναι ασφαλής και δεν συνδέεται με καρκινογένεση στον άνθρωπο. Έως σήμερα δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η κατανάλωση ασπαρτάμης συμβάλλει στην καρκινογένεση. Γι’ όσους έχουν επιφυλάξεις υπάρχει σήμερα η σουκραλόζη και η στέβια
Η μαύρη ζάχαρη παχαίνει λιγότερο από τη λευκή. Μύθος. Η μαύρη ζάχαρη έχει ίδιες θερμίδες με τη λευκή. Η μαύρη περιέχει και μελάσσα.
Το μαύρο ψωμί παχαίνει λιγότερο από το λευκό. Μύθος. Τα μαύρο ψωμί περιέχει περίπου τις ίδιες θερμίδες με το λευκό. Παρόλα αυτά η διατροφική του υπεροχή συνίσταται στην περιεκτικότητά του σε φυτικές ίνες και στο ότι είναι πλουσιότερο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Έτσι βοηθάει την καλή λειτουργία του εντέρου, στα καλύτερα επίπεδα κορεσμού και στην καλή λειτουργία του νευρικού μας συστήματος.
Tο νερό αδυνατίζει. Μύθος. Κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του ανάγκες σε υγρά για τη διατήρηση των σωστών επιπέδων υδάτωσης. Το νερό δίνει την αίσθηση του κορεσμού αλλά δεν αδυνατίζει.