18.3 C
Nea Chalkidona
Δευτέρα, 20/10/2025
    Αρχική Blog Σελίδα 319

    Μελομακάρονα και κουραμπιέδες: Από πού πήραν το όνομά τους τα χριστουγεννιάτικα γλυκά

    Τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες, είναι αναμφισβήτητα στο μυαλό όλων όλων μας συνυφασμένοι με τη γλύκα των Χριστουγέννων.Τα δύο γλυκίσματα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι κάθε χριστουγεννιάτικου τραπεζιού. Γνωρίζουμε όμως από που όμως προέκυψε η ονομασία τους;

    Μελομακάρονα

    Τα μελομακάρονα έχουν ετυμολογικά αρχαιοελληνική προέλευση, αν στο πρώτο άκουσμά του, το όνομά τους παραπέμπει στο «ιταλικό» μακαρόνι. Στα λεξικά αναφέρεται ότι η λέξη «μακαρόνι» παράγεται από τη μεσαιωνική ελληνική λέξη «μακαρωνία», ένα νεκρώσιμο δείπνο με βάση τα ζυμαρικά, όπου μακάριζαν το νεκρό.

    Η μακαρωνία με τη σειρά της έρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «μακαρία», που δεν ήταν άλλο από την ψυχόπιτα, δηλαδή, ένα κομμάτι άρτου, στο σχήμα του σύγχρονου μελομακάρονου, το οποίο το προσέφεραν μετά την κηδεία.

    Αργότερα, όταν η μακαρία περιλούστηκε με σιρόπι μελιού ονομάστηκε: μέλι+μακαρία = μελομακάρονο και καθιερώθηκε ως γλύκισμα του 12ημέρου, κυρίως από τους Μικρασιάτες Έλληνες και με το όνομα «φοινίκια». Οι Λατίνοι και αργότερα οι Ιταλοί χρησιμοποιούσαν τη λέξη μακαρωνία ως maccarone που τελικά κατέληξε να σημαίνει το σπαγγέτι, ενώ από το μεσαίωνα και μετά, στη Γαλλία και την Αγγλία, ένα είδος αμυγδαλωτού μπισκότου ονομάστηκε «macaroon», το οποίο είναι το γνωστό σε όλους σήμερα «μακαρόν».

    Κουραμπιέδες

    Όσον αφορά στην ονομασία του κουραμπιέ, ο Δημήτρης Σταθακόπουλος, δρ. κοινωνιολογίας της Ιστορίας, Παντείου πανεπιστημίου, μουσικολόγος και δικηγόρος, έχει συλλέξει ενδιαφέροντα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η ρίζα του  είναι: Qurabiya στα Αζέρικα, Kurabiye, στα Τούρκικα και φυσικά Κουραμπιές στα ελληνικά, που στην κυριολεξία σημαίνει Kuru = ξηρό, biye = μπισκότο.

    Ωστόσο, η ονομασία μπισκότο καθιερώθηκε στον Mεσαίωνα, ετυμολογικά προερχόμενη από το λατινογενές bis-cuit, που σημαίνει ψημένο δύο φορές (στα αρχαία ελληνικά λεγόταν δί-πυρον), ως τεχνική ψησίματος για να μην «χαλάει» εύκολα ο άρτος, κυρίως των στρατιωτών και των ναυτικών.

    Στα σύγχρονα ιταλικά, η λέξη είναι biscotto (τo cookies έχει φλαμανδική / ολλανδική προέλευση που πέρασε στην αγγλική γλώσσα). Το λατινικό bis-cuit διαδόθηκε μέσω των Βενετών εμπόρων και στην Ασία, όπου καθιερώθηκε ως παραφθορά της λατινικής λέξης, σε biya/biye, οπότε συνδέθηκε με το δικό τους Qura /Kuru (ξηρό) και έδωσε τη νέα μικτή (λατινο-ανατολίτικη) λέξη Qurabiya / Kurabiye, η οποία με αντιδάνεια ξαναγύρισε στη δύση και ελληνοποιημένη πλέον έδωσε το «κουραμπιές» με την έννοια του ξηρού μπισκότου, που διανθίστηκε με αμύγδαλα, ζάχαρη άχνη κ.λπ.

    ΜΗΝΥΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ Ι.Μ. Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ

    «Θεός ὤν τέλειος, ἄνθρωπος τέλειος γίνεται καί ἐπιτελεῖται τό πάντων καινῶν καινότατον, τό μόνον καινόν ὑπό τόν ἥλιον».

    (Ιωάννου Δαμασκηνού, Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως, PG 94, 984)

    Η Γέννηση του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, «η γενέθλιος ηµέρα όλου του ανθρωπίνου γένους» σύμφωνα με τον Μέγα Βασίλειο, αποτελεί το μέγιστο και συγκλονιστικότερο γεγονός στην ανθρώπινη ιστορία καθώς και την πλήρωση του μεγάλου μυστηρίου της Θείας Οικονομίας. Αποτελεί ως γεγονός «σεισμόν γης», κατά την χαρακτηριστική φράση του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, «το μόνον καινόν υπό τον ήλιον», το μοναδικό δηλαδή και σπουδαιότερο νέο, αφού για πρώτη φορά ο ίδιος ὁ Θεός ενώνεται υποστατικώς με τον άνθρωπο και εισέρχεται στη ζωή μας απλά, αθόρυβα και ταπεινά, λαμβάνοντας «δούλου μορφήν» (Φιλιπ. β’,7).

    Ο Χριστός μας γεννιέται, σύμπασα η οικουμένη πανηγυρίζει και ἡ ψυχή μας σκυρτά, χαίρεται και αγάλλεται. Κάθε ψυχή αινεί και δοξολογεί τον δικό μας Άνθρωπο και Θεάνθρωπο, τον γεννηθέντα Βασιλέα πού ο ερχομός Του σηματοδοτεί τη λύτρωση όλου του ανθρωπίνου γένους, την ανακούφιση «των κοπιώντων και πεφορτισμένων» (Ματθ. ια’, 28), τη χαρά των αγγέλων, τη μεγάλη προσδοκία των εθνών και την εκπλήρωση των προφητειών.

    Βεβαίως, η Γέννηση του Χριστού μας δεν είναι μία όμορφη, παλαιά αφηγηματική περιγραφή, όπως αρέσκονται πολλοί «μοντέρνοι» και «προοδευτικοί» συζητητές της εποχής μας να την προσεγγίζουν και να την προβάλλουν, αλλά γεγονός υπαρξιακό, κοσμοϊστορικό, πάντοτε επίκαιρο και βαθιά πνευματικό. Ο Θεός ενώνεται µε τη δημιουργία Του πιο στενά από κάθε δυνατή ένωση και γίνεται ο Ίδιος αυτό που δημιούργησε. Έτσι, μυστικά και με τρόπο ανεξήγητο και ανερμήνευτο ενώνεται μαζί μας με σκοπό να μας προσεγγίσει σε μία συνάντηση ειρηνική και ήρεμη και σε μία κοινωνία αγαπητική και ελεύθερη.

    Η Γέννηση του Θεανθρώπου είναι ή πιο εύγλωττη και ξεκάθαρη απόδειξη της άπειρης θεϊκής αγάπης προς τον άνθρωπο. Ο Θεός «εις τέλος ηγάπησεν ημάς» (Ιω. ιγ’, 1) και η Θεία Γέννησή Του έρχεται να ανανεώσει την ελπίδα στον ταραγμένο ψυχικά κόσμο μας και να φωτίσει με το λυτρωτικό φως Του τις ταλαιπωρημένες ζωές όλων μας, σε μία εποχή μάλιστα, που οι αρχές και οι αξίες μας έχουν καταλυθεί και ο άνθρωπος έχει εγκλωβισθεί στην φρικτή πραγματικότητα μιας ανυπόφορης μοναξιάς.

    Πράγματι, σε κάθε εορτασμό ελλοχεύει πάντοτε μία παράμετρος ιδιαίτερα δύσκολη και αρκετά σκοτεινή, που δεν είναι άλλη από τον φόβο της απογοήτευσης και της μοναχικότητας. Στην εποχή της απόλαυσης, του εγωισμού και της αποξένωσης, στην εποχή των ψευδαισθήσεων, του καταναλωτισμού και των απατηλών εικόνων οι άνθρωποι λησμονήσαμε το Θεό, εγκαταλείψαμε την Εκκλησία Του, λατρέψαμε τα είδωλα της πληροφορίας και της αγοράς και μείναμε εντελώς μόνοι.

    Αλήθεια, πώς γίναμε έτσι οι άνθρωποι; πώς καταντήσαμε έτσι… άσπλαχνοι, μίζεροι και δυστυχείς, εγωιστές, μοιρολάτρες δίχως καρδιά για τον ενσαρκωμένο και ζώντα Θεό; Φτάσαμε στο σημείο να απολαμβάνουμε τα πάντα, αλλά να μην χαιρόμαστε, να ευχαριστιόμαστε, αλλά να μην αναπαυόμαστε.

    Ο Χριστός όμως γεννιέται για εμάς και για τον καθένα από εμάς. Γεννιέται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, μακριά από τον θόρυβο και τα στολίδια, απρόσκλητος, ίσως και ξεχασμένος μέσα στην παραφροσύνη του κόσμου.

    Η Αγία μας Εκκλησία προσκαλεί όλους μας να συμμετάσχουμε σε αυτό το μεγάλο πανηγύρι και να βιώσουμε μέσα από τα Μυστήριά της το βαθύτερο νόημα της εορτής, ζητώντας από τον καθένα μας κάτι πολύ απλό∙ να μετατρέψουμε την καρδιά μας σε μία φιλόξενη, ζεστή και ταπεινή φάτνη για να γεννηθεί και πάλι ὁ Χριστός μας. Έτσι, το χαρμόσυνο γεγονός της Γεννήσεώς Του δεν θα αποτελεί μόνο γεγονός ιστορικό, αλλά και γεγονός βαθιά προσωπικό.

    Ας παραμερίσουμε τον εγωισμό και τον ορθολογισμό μας, ας αποβάλλουμε τα πάθη, τις μισαλλοδοξίες και την ανθρώπινη υπερηφάνια που θεωρεί ότι όλα τα εξηγεί και τα κατανοεί και ας προσέλθουμε στο φτωχό σπήλαιο της Βηθλεέμ με ταπείνωση και απλότητα και έτσι θα βιώσουμε και εμείς το μεγάλο και μοναδικό μυστήριο της Γεννήσεως του Σωτήρα μας που συντελείται εκεί.

    Ας μην ξεχνάμε, δεν είμαστε μόνοι… για εμάς γεννήθηκε ο Χριστός και Λυτρωτής μας.

    Καλά Χριστούγεννα!

    Ευλογημένο το νέο Έτος!

    Ὁ Μητροπολίτης

    † Ὁ Νέας Ἰωνίας καί Φιλαδελφείας Γαβριήλ

    Τι καιρό θα κάνει τα Χριστούγεννα

    Χειμώνα θα θυμίζει σκηνικό του καιρού τα Χριστούγεννα, καθώς αναμένονται βροχές και χιόνια, ενώ ο υδράργυρος θα σημειώσει πτώση.

    Από την Δευτέρα, παραμονή Χριστουγέννων χαλάει ο καιρός με βροχές, κρύο και χιόνια, ενώ ανήμερα Χριστούγεννα θα χιονίσει στα κεντρικά και βόρεια ορεινά.

    Δείτε αναλυτικά την πρόβλεψη της ΕΜΥ για παραμονή, ανήμερα και δεύτερη μέρα Χριστουγέννων.

    Παραμονή Χριστουγέννων, Δευτέρα 24/12

    Τη Δευτέρα (24/12) παραμονή Χριστουγέννων ο καιρός θα είναι αρχικά αίθριος. Βαθμιαία στα δυτικά και τα βόρεια θα αναπτυχθούν τοπικές νεφώσεις και το βράδυ στα βορειοδυτικά θα σημειωθούν βροχές. Τοπικά περιορισμένη ορατότητα τις πρωινές ώρες κυρίως στα δυτικά. Οι άνεμοι αρχικά μεταβλητοί ασθενείς και βαθμιαία δυτικοί νοτιοδυτικοί 3 με 5 και στα πελάγη τοπικά 6 με 7 μποφόρ. Η θερμοκρασία χωρίς αξιόλογη μεταβολή.

    Χριστούγεννα, Τρίτη 25/12

    Τα Χριστούγεννα, ημέρα Τρίτη (25/12) λίγες νεφώσεις τοπικά αυξημένες στα δυτικά, τα κεντρικά, τα βόρεια και το ανατολικό Αιγαίο, όπου θα σημειωθούν τοπικές βροχές. Χιόνια θα πέσουν στα κεντρικά και βόρεια ορεινά. Οι άνεμοι στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια 4 με 6 και βαθμιαία, πιθανώς τοπικά 7 μποφόρ. Στην υπόλοιπη χώρα δυτικοί, νοτιοδυτικοί 4 με 6 μποφόρ οι οποίοι βαθμιαία και από τα δυτικά θα στραφούν σε βόρειους, βορειοδυτικούς με την ίδια ένταση. Η θερμοκρασία σε πτώση από τα βόρεια. Παγετός θα σημειωθεί κατά τόπους τις βραδινές ώρες στα βόρεια ηπειρωτικά.

    Τετάρτη 26/12

    Την Τετάρτη 26/12 λίγες νεφώσεις τοπικά αυξημένες στα ανατολικά και νότια, όπου θα σημειωθούν σποραδικές βροχές και στα ορεινά χιονοπτώσεις. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 5 με 7 και στο Αιγαίο πιθανώς τοπικά 8 μποφόρ. Η θερμοκρασία σε μικρή πτώση στα ανατολικά. Παγετός θα σημειωθεί κατά τόπους τις πρωινές και βραδινές ώρες στα βόρεια ηπειρωτικά.

    Υπενθυμίζεται ότι ο Σάκης Αρναούτογλου είχε μιλήσει τις προηγούμενες μέρες για ανατροπή στην αρχική πρόβλεψη για τον καιρό και τις συνθήκες που θα επικρατήσουν τα Χριστούγεννα.

    Συγκεκριμένα ο καιρός, σύμφωνα με τα όσα έγραψε στο facebook, θα είναι διαφορετικός από ότι περιμένουμε:

    «Πιθανή η ψυχρή εισβολή ανήμερα τα Χριστούγεννα και όχι τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων! Οι ψυχρότερες αέριες μάζες που φαίνονταν να κατεβαίνουν την δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων δείχνουν να βιάζονται λίγο περισσότερο να φτάσουν στην Ελλάδα και πολλά από τα πρωινά στοιχεία θέλουν μάλιστα Χριστουγεννιάτικο Καιρό ανήμερα των Χριστουγέννων σε αρκετές περιοχές της βόρειας αλλά και της κεντρικής Ελλάδας! Θα ακολουθήσουν λεπτομέρειες» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Σάκης Αρναούτογλου.

    Μέχρι πρότινος, οι μετεωρολόγοι έλεγαν ότι τα Χριστούγεννα ο καιρός θα είναι καλός και η θερμοκρασία υψηλή για την εποχή. Αν επιβεβαιωθεί ο Αρναούτογλου τότε το σκηνικό θα είναι χειμωνιάτικο.

    Ο Σάκης Αρναούτογλου αναφέρει ότι: «Εύβοια- Βοιωτία και ορεινή – ημιορεινή Αττική, ανατολική Μαγνησία και ορεινή – ημιορεινή Κρήτη δίνουν σοβαρή υποψηφιότητα να ντυθούν στα λευκά τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων».

    «Δέματα Αγάπης» από την Ι.Μ. Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας

    Συμπαραστάτης και αρωγός στους οικονομικά δοκιμαζόμενους αδελφούς μας, οι οποίοι προσπαθούν με αγωνία να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές απαιτήσεις μίας δύσκολης καθημερινότητας στάθηκε για ακόμη μία φορά η Ιερά Μητρόπολη Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας μέσω του δικτύου αλληλεγγύης των κοινωνικών, φιλανθρωπικών και προνοιακών δράσεων που έχει αναπτύξει στην περιφέρειά της.

    Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ. Γαβριήλ μετέβη την Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου στον Ιερό Ναό Αγ. Γεωργίου Νέας Ιωνίας και την Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου στον Ιερό Ναό Αγ. Ευφημίας Νέας Χαλκηδόνος, όπου με την ευγενική χορηγία των Σουπερμάρκετ «Σκλαβενίτης», της Μ.Κ.Ο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών «Αποστολή» και του Κολλεγίου Αθηνών προσέφερε «Δέματα Αγάπης» σε αναξιοπαθούντες αδελφούς μας με σημαντική ποσότητα τροφίμων και άλλων βασικών ειδών πρώτης ανάγκης, ανακουφίζοντας και στηρίζοντας ενεργά έτσι περισσότερες από 400 οικογένειες ενόψει της μεγάλης Δεσποτικής εορτής των Χριστουγέννων.

    Αξίζει να αναφερθεί ότι η Ιερά Μητρόπολη Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας μέσω του δικτύου αλληλεγγύης των φιλανθρωπικών, κοινωνικών και προνοιακών δομών που έχει αναπτύξει στην περιφέρειά της και θέτοντας ως πρώτιστη προτεραιότητα το ανθρώπινο πρόσωπο, διανέμει καθημερινά πάνω από 600 μερίδες φαγητού σε αναξιοπαθούντες συμπολίτες μας, επιδιώκοντας έτσι να συμβάλει τόσο στην κοινωνική προστασία των ευπαθών κοινωνικών ομάδων που πλήττονται από την σύγχρονη παγκόσμια οικονομική κρίση, όσο και στην μερική άρση των συνεπειών της φτώχειας, της ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

    Εκ της Ιεράς Μητροπόλεως

    Απομάκρυνση τραπεζιών και άλλων εμποδίων από κοινόχρηστους χώρους

    Σε απομάκρυνση παράνομων καταλήψεων σε κοινόχρηστους χώρους, πεζόδρομους και πεζοδρόμια προχώρησαν οι υπηρεσίες του Δήμου. Συγκεκριμένα κατασχέθηκαν τραπεζοκαθίσματα και ζαρντινιέρες που είχαν τοποθετήσει καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος (καφέ, εστιατόρια κλπ) σε μη προβλεπόμενους χώρους στις οδούς Βρυούλων και Σάρδεων.

    Τις ημέρες των εορτών αλλά και κάθε μέρα του χρόνου, προτεραιότητα στα πεζοδρόμια πρέπει να έχουν οι πεζοί!

    13 Σχολεία της πόλης μας, συμμετέχουν με επιτυχία στην ανακύκλωση χαρτιού

    Την πρώτη παράδοση καθαρού χαρτιού Α4 σε 13 σχολεία της πόλης μας που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Το χαρτί του μέλλοντός μας», πραγματοποίησε η υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου μας.

    Το πρόγραμμα υλοποιείται σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και όλα τα σχολεία της πόλης έχουν κληθεί να συμμετάσχουν. Τα πρώτα 13 σχολεία που αποδέχθηκαν την πρόσκληση, συγκέντρωσαν το προηγούμενο διάστημα βιβλία και χαρτί γραφής σε ειδικούς μεγάλους σάκους (big bags) που τους διένειμε ο Δήμος και όταν οι σάκοι γέμισαν ο Δήμος τους παρέλαβε. Πριν λίγες ημέρες έγινε η πρώτη διανομή καθαρού χαρτιού, ανάλογα με τις ποσότητες που είχε συγκεντρώσει κάθε σχολείο.

    Αναλυτικά τα σχολεία που συμμετείχαν ήταν τα: 1ο , 2ο, 3ο  Λύκειο Ν.Φιλ/φειας, 1ο & 2ο ΕΠΑΛ Ν.Φιλ/φειας,  1ο, 2ο, 3ο Γυμνάσιο Ν.Φιλ/φειας,  2ο, 5ο, 6ο, 8ο Δημοτικό Ν.Φιλ/φειας,  Λύκειο Ν.Χαλκ/νας. Πρωταθλητές στις ποσότητες της ανακύκλωσης ήταν τα 3ο Λύκειο Ν.Φιλ/φειας, 1ο Γυμνάσιο Ν.Φιλ/φειας, 1ο ΕΠΑΛ Ν.Φιλ/φειας και 8ο Δημοτικό Ν.Φιλ/φειας.

    Η μείωση της παραγωγής απορριμμάτων, εξοικονομεί φυσικούς πόρους, ενέργεια, προστατεύει το περιβάλλον και μειώνει το κόστος για τους πολίτες.

    Επενδύουμε στο μέλλον! Μειώνουμε τα απόβλητα, επαναχρησιμοποιούμε, ανακυκλώνουμε!

    Ένα μεγάλο μπράβο στους εκπαιδευτικούς και στα παιδιά που ανταποκρίθηκαν!

    Εόρτιος Εσπερινός Αγ. Αναστασίας και Θυρανοίξια Ιερού Παρεκκλησίου Υπαπαντής στη Ν. Ιωνία

    Με λαμπρότητα και τη συμμετοχή πλήθους πιστών τελέσθηκε την Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2018, o Εόρτιος Εσπερινός επί τη σεπτή μνήμη της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας στον πανηγυρίζοντα ομώνυμο Ιερό Ναό στον Περισσό, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ. Γαβριήλ και τη συμμετοχή πολλών κληρικών.

    Στο θείο λόγο του ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στο μαρτυρικό βίο της Αγίας Αναστασίας, η οποία τόσο με το θάρρος της, όσο και με την ομολογία της πίστεώς της έμεινε αλησμόνητη στην μακραίωνη ζωή της Εκκλησίας, αποτελώντας πρότυπο αγάπης προς τον Χριστό.

    Προ του τέλους του Εσπερινού και σύμφωνα με την εκκλησιαστική τάξη ο Σεβασμιώτατος τέλεσε με τη συμμετοχή του ιερού κλήρου την Ακολουθία του Αγιασμού των Θυρανοιξίων του άρτι ανεγερθέντος Ιερού Παρεκκλησίου της Υπαπαντής του Κυρίου, το οποίο βρίσκεται εντός του Ιερού Ναού.

    Εκ της Ιεράς Μητροπόλεως
    Φωτογραφίες: Ευστάθιος Χιώλος