Υπάρχει κάποιος ενήλικας ο οποίος στην παιδική του ηλικία να μην έχει πιστέψει έστω και για μια στιγμή την ιστορία του Άη Βασίλη; Η εικόνα του αξιαγάπητου, χαμογελαστού παππού με την μεγάλη κοιλιά, τα άσπρα γένια, την κόκκινη στολή, που φθάνοντας από τον Βορρά πάνω στο έλκηθρο του που το σέρνουν τάρανδοι, εισβάλει από τις καμινάδες για να μοιράσει δώρα σε εκατομμύρια παιδιά. Με αυτή την όμορφη ιστορία, τα μικρά παιδιά «μαγεύονται» και περιμένουν να ανοίξουν τα δώρα τους την πρώτη μέρα της νέας χρονιάς. Αλλά όταν, στο σχολείο ή από τα μεγαλύτερα αδέλφια τους μαθαίνουν ότι ο Άη Βασίλης δεν υπάρχει, τότε όχι μόνο το όνειρο γκρεμίζεται, αλλά κλονίζεται και η εμπιστοσύνη προς τους γονείς. Παρ’ όλα αυτά τα παιδιά συνεχίζουν να πιστεύουν! Ποια στάση να υιοθετήσουν οι γονείς; Να διατηρήσουν το μύθο ή να αποκαλύψουν την αλήθεια;
Οφείλουμε απαραίτητα να πούμε την αλήθεια στα παιδιά ;
Όχι! Τα μικρά παιδιά ζουν σε ένα κόσμο ημι-πραγματικό, ημι-φανταστικό, γεμάτο νεράιδες, δράκους, σκύλους που μιλάνε, ήρωες από κινούμενα σχέδια. Η ανάγκη της μαγείας και της φαντασίας αποτελεί ένα είδος προστασίας από την σκληρή πραγματικότητα του κόσμου στον οποίο ζούμε. Δεν υπάρχει λόγος να τα «προσγειώσουμε» βίαια όταν είναι ακόμη μικρά. Άραγε, με την ίδια λογική τους λέμε ψέματα όταν διαβάζουμε ένα παραμύθι ή όταν βλέπουν κινούμενα σχέδια ;
Είναι ωστόσο δύσκολο να το πιστέψουν !
Σίγουρα σκέπτεστε ότι η ιστορία του Άη Βασίλη είναι δύσκολο να γίνει πιστευτή! Ωστόσο, ένας χοντρούλης παππούς ο οποίος διασχίζει όλο τον κόσμο με το έλκηθρο του και τους ταράνδους του και μοιράζει δώρα μέσα σε μια νύχτα σε όλα τα παιδιά του κόσμου δεν είναι κάτι το ακατόρθωτο! Εάν το παιδί ξαφνιαστεί όταν δει 5 Άη Βασίληδες, σε έναν εμπορικό δρόμο τις γιορτινές μέρες, εξηγήστε του ότι πρόκειται για ανθρώπους που μεταμφιέζονται και πως ο αληθινός, δεν έρχεται παρά μόνο, όταν τα παιδιά κοιμούνται.
Στα 6 του χρόνια το παιδί σας πιστεύει ακόμη στον Άγιο Βασίλη.
Το παιδί σας έχει προφανώς πολύ πλούσια φαντασία και δεν παρασύρεται από τα μηνύματα της πραγματικότητας που θα μπορούσαν να το οδηγήσουν στην αμφιβολία. Για εκείνο ο Άη Βασίλης υπάρχει ! Πιστεύει πραγματικά ή έχει ανάγκη να συνεχίζει να πιστεύει; Δεν έχει σημασία. Το σημαντικό είναι να σεβαστούμε την πίστη του και να αφήσουμε να έρθει φυσιολογικά η στιγμή που θα σας κάνει ερωτήσεις.
Πότε αποκαλύπτουμε την αλήθεια ; Διακρίνουμε συνήθως 3 περιπτώσεις που μπορείτε να αντιμετωπίσετε :
· Το παιδί είναι μικρό και κάποιο μεγαλύτερο του δηλώνει ότι ο Άη Βασίλης δεν υπάρχει : εάν αισθάνεστε ότι είναι λυπημένο, βεβαιώστε το λέγοντας του ότι αν κάποιος δεν πιστεύει εσείς πιστεύετε και σέβεστε αυτή την παράδοση. Συνήθως, με αυτή την εξήγηση το παιδί μένει ικανοποιημένο.
· Το παιδί είναι μεγαλύτερο και ξεκινά να κάνει ερωτήσεις : έχει ήδη κάποιες αμφιβολίες για να μην πούμε ότι τα έχει καταλάβει όλα. Αν βρίσκεται στην ηλικία περίπου των 7-8 ετών, θα απογοητευτεί αν του επιβεβαιώσετε κάποιους φόβους… αλλά είναι προτιμότερο από το να αισθανθεί «ανόητος» γιατί κανείς πλέον στην τάξη του δεν πιστεύει.
· Συνεχίζει να πιστεύει πέραν της ηλικίας των 7 ετών : κινδυνεύει να πέσει σύντομα «θύμα» κοροϊδίας από κάποιο συμμαθητή και τότε λογικό είναι να θυμώσει μαζί σας που δεν του αποκαλύψατε την αλήθεια. Ακόμη και αν αισθάνεται ακόμη την ανάγκη να πιστεύει, γνωρίζει κατά βάθος ότι εσείς δεν το πιστεύετε. Ξεκινήστε να μιλάτε υποθετικά (π.χ. : οι άνθρωποι δεν μπορούν να διασχίζουν τον ουρανό με έλκηθρο, ή πάλι πως είναι δυνατόν να χωρέσει ένας άνθρωπος σε μια καμινάδα….).
Σε κάθε περίπτωση, εφόσον του αποκαλύψετε την αλήθεια, σκεφθείτε να την εντάξετε σε μια οικογενειακή ιστορία. Εξηγείστε ότι και εσείς πιστεύατε όταν ήσαστε μικροί και ότι βρίσκετε καταπληκτική την ιστορία του Άη Βασίλη, και πως θέλατε να ξαναζήσετε αυτή τη μαγεία μαζί του. Δώστε του να καταλάβει ότι δεν πρέπει να το πει στα μικρότερα αδέλφια του, αλλά να συμμετέχει στο παιχνίδι, και πως όπως και εσείς θα κάνει το ίδιο με τα παιδιά του. Θα λατρέψει να αισθανθεί φύλακας ενός σημαντικού μυστικού, προστάτης ενός υπέροχου μύθου. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί κάνει ένα βήμα προς τον κόσμο των ενηλίκων. Ενδόμυχα θα κατανοήσει ότι η ιστορία του Άγιου Βασίλη δεν αποτελεί ένα ψέμα με την έννοια της φυγής από την πραγματικότητα αλλά έναν μύθο που μας κάνει να ονειρευόμαστε.
Πώς δεν θα σας βγει ο κούκος αηδόνι
Καταρχάς, οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται ότι ο Άη Βασίλης φέρνει τα δώρα που θέλει το παιδί και όχι αυτά που θέλουν εκείνοι! Ωστόσο, είναι γεγονός ότι πολλές φορές οι γονείς έρχονται σε δύσκολη θέση καθότι για διάφορους λόγους δεν μπορούν να ικανοποιήσουν την επιθυμία του παιδιού τους. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να επιστρατεύσουν την φαντασία τους και την διπλωματική τους ικανότητα για να λυθεί το πρόβλημα και να ικανοποιηθεί το παιδί. Καλό είναι την πρωτοχρονιά τα παιδιά να δέχονται μόνο το δώρο του Άη Βασίλη, για να μπορέσουν να το χαρούν και να το εκτιμήσουν περισσότερο και για να μην υπάρξει σύγκριση ανάμεσα στο δικό τους δώρο και στο δώρο του Άη Βασίλη. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για τους γονείς να κάνουν δώρα. Άλλωστε, από κάποια ηλικία και μετά ο μύθος καταρρίπτεται και μόνο εκείνοι θα προσφέρουν πια δώρα. Επίσης, η ιεροτελεστία που ακολουθούν κάποιες οικογένειες αφήνοντας ένα ποτήρι γάλα, ή ένα κομμάτι γλυκό εντάσσεται μέσα στον μύθο του Άη Βασίλη και δεν είναι υπερβολή.