γράφει ο Παναγιώτης Γκουνίδης
Δασοπόνος (Διαχείριση Φυσικού Περιβάλλοντος)
Ένα δέντρο γνώριμο σε όσους παρατηρούν γύρω τους την φύση. Είναι ένα φυτό που το συναντάς να φυτρώνει παντού και αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα με το συγκεκριμένο είδος.
Ο Αείλανθος ο υψηλότατος (Ailanthus altissima), γνωστός και ως βρωμοκαρυδιά, βρωμόδεντρο ή βρωμούσα, είναι φυλλοβόλο δέντρο. Είναι ιθαγενές της βόρειας και κεντρικής Κίνας, της Ταϊβάν και της Βόρειας Κορέας. Αντίθετα από άλλα μέλη του γένους Αείλανθος (Ailanthus), απαντάται σε εύκρατα κλίματα αντί σε τροπικά. Μεγαλώνει γρήγορα και μπορεί να φθάσει το ύψος των 15 μέτρων σε 25 χρόνια. Ωστόσο, έχει μικρή διάρκεια ζωής και σπάνια ζει πάνω από 50 χρόνια.
Ο Αείλανθος ήρθε στην Ευρώπη περίπου το 1740 από το Γάλλο Ηισουίτη Πιερ Νικολά ντ’Ινκαρβίλ, ο οποίος έστειλε λίγους σπόρους από το Πεκίνο στο βοτανολόγο φίλο του Μπερνάρ ντε Ζυσιέ, νομίζοντάς το για το κινέζικο βερνικόδεντρο (Toxicodendron vernicifluum). Ο Ζυσιέ φύτεψε μερικούς σπόρους στη Γαλλία κι έστειλε μερικούς σε Βρετανούς βοτανολόγους μεγάλων κήπων. Γρήγορα το δέντρο εξαπλώθηκε και στην υπόλοιπη ευρώπη, χάρη και στην επιρροή που είχαν τότε οι ανατολικές τέχνες. Το 1786 το είδος εισήχθη και στις Η.Π.Α. Συνέχισε να είναι δημοφιλές και κατά το 19ο αι., οπότε φυτευόταν ως συχνά στους δρόμους των πόλεων, αν κι από τότε άρχισε να ενοχλεί τους κηπουρούς με την επιθετική του τάση και τη δυσοσμία του. Το πρόβλημα άρχισε από τότε. Στην Ελλάδα ήρθε επί Όθωνος, οπότε φυτεύτηκε για πρώτη φορά στο Βασιλικό Κήπο, τώρα Εθνικό.
Ευδοκιμεί σε οποιονδήποτε τύπο εδάφους, από ελαφριά έως συμπιεσμένα, χαμηλά σε φώσφορο ή υψηλής αλατότητας, με διακύμανση ph από αλκαλικό έως υπερβολικά όξινο 4,1. Για την τελευταία του αντοχή το φυτό αυτό χρησιμοποιείται για αποκατάσταση μολυσμένων εδαφών ορυχίων.
Πέρα όμως απ’ αυτήν τη χρήση, το δέντρο αυτό είναι επικίνδυνο οπουδήποτε αλλού. Αναπτύσσεται ανεξέλεγκτα, και οι ρίζες του μπορούν να σπάσουν σωλήνες κι άλλες υπόγειες κατασκευές που τυχόν βρίσκονται κοντά. Εάν το φυτό κοπεί ξαναβλαστάνει αμέσως με νέες παραφυάδες από το εκτεταμένο του ριζικό σύστημα, μπορεί και σε
απόσταση από τον αρχικό κορμό. Αναστέλλει ακόμα την ανάπτυξη των διπλανών φυτών εκκρίνοντας την αλληλοπαθητική ουσία αειλανθόνη, η οποία παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση στο φλοιό και στις ρίζες.
Επομένως το δέντρο αυτό είναι πραγματικός κίνδυνος για κάθε εύκρατο οικοσύστημα, και δη μεσογειακό. Η καταπολέμηση του φυτού αυτού είναι τρομερά δύσκολη, και το απλό κόψιμο δεν αρκεί. Οι παραφυάδες θα πρέπει ν’ αφαιρούνται για χρόνια και ίσως χρειαστεί και η εφαρμογή ζιζανιοκτόνων για την καταστολή του.
Η αντιμετώπιση της εισβολής των ξενικών ειδών έχει σχέση με την προστασία της Ελληνικής βιοποικιλότητας, την αποτροπή ασθενειών που μετέφεραν ορισμένα φυτά, πρέπει να βοηθήσουμε όλοι στην αντιμετώπιση του φαινομένου και όπου χρειάζεται να αντικατασταθούν από τοπικά είδη, κυρίως πλατύφυλλα Ελληνικά, που έχουν αντοχή σε ασθένειες, εξαίσιες μορφές, προσαρμογή στο κλίμα.
