Πάνω από επτά εκατ. θέσεις εργασίας αναμένεται να χαθούν σε «παραδοσιακούς τομείς» της παγκόσμιας οικονομίας μέσα στην επόμενη πενταετία, λόγω των ριζοσπαστικών αλλαγών που θα επιφέρει η αλματώδης πρόοδος της τεχνολογίας, σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Δυναμική θα είναι η ανάπτυξη σε τομείς που σχετίζονται με την πληροφορική, τα μαθηματικά, την αρχιτεκτονική και τη μηχανική, δημιουργώντας 2 εκατ. νέες θέσεις εργασίας, οι οποίες, όμως, δεν θα μπορούν να αντισταθμίσουν τις εκτιμώμενες απώλειες μέχρι το 2020. Ετσι οι καθαρές απώλειες προσδιορίζονται σε 5,1 εκατ. θέσεις εργασίας την επόμενη πενταετία, σύμφωνα με προβλέψεις του Φόρουμ.
Λίγες ημέρες πριν από την επίσημη έναρξη του Φόρουμ στο Νταβός, με κεντρικό θέμα «Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση», η έρευνα «Το μέλλον των θέσεων εργασίας» καταλήγει στο συμπέρασμα πως 7,1 εκατ. θέσεις θα χαθούν από την παγκόσμια οικονομία την περίοδο 2015-20. Η έρευνα στηρίχθηκε σε 15 οικονομίες με 1,86 δισ. εργαζόμενους, που αναλογούν στο 65% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού. Τα δύο τρίτα αυτών των θέσεων εργασίας ανήκουν στην κατηγορία των υπαλλήλων γραφείου και διοίκησης, και τείνουν προς εξαφάνιση σε μια γενικότερη ανακατάταξη των αρμοδιοτήτων από άλλες μορφές εργασίας. Από την άλλη πλευρά, θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν σε πιο περιορισμένους τομείς που απαιτούν εξειδίκευση, και έτσι δεν θα μπορούν να απορροφηθούν οι συνολικές απώλειες των θέσεων εργασίας από άλλους κλάδους της οικονομίας. Σύμφωνα με τις επισημάνσεις παρατηρητών, ο κόσμος βρίσκεται στο αποκορύφωμα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, όπου διαφορετικοί τομείς, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική και η νανοτεχνολογία, έχουν κοινή πορεία και ενισχύουν ο ένας τον άλλον. Εξυπνα συστήματα σε σπίτια, εργοστάσια, δίκτυα ηλεκτροδότησης και ολόκληρες πόλεις θα διαχειρίζονται προβλήματα που θα ανακύπτουν, από τις αλυσίδες προσφοράς μέχρι το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Οι τομείς της πληροφορικής, των μαθηματικών, της αρχιτεκτονικής και της μηχανικής αναμένεται να αποτελέσουν πρόσφορο έδαφος για τη «νέα γενιά» θέσεων εργασίας, σύμφωνα με την έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Εστιάζει δε στους επιμέρους τομείς της ανάλυσης μεγάλου όγκου δεδομένων (big data analytics) και στην ανάπτυξη λογισμικού και εφαρμογών. Αυτοί οι δύο επιμέρους τομείς θα βρουν εκτεταμένη εφαρμογή στον κλάδο της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνίας, αλλά και στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, στα ΜΜΕ, στην ψυχαγωγία και στην ευρύτερη βιομηχανία πληροφοριών που περιλαμβάνει την παροχή νομικών υπηρεσιών, τις ασφάλειες, την επεξεργασία δεδομένων αλλά και την τηλεόραση ή τις εξειδικευμένες εκδόσεις.
Σύμφωνα με την έρευνα «Big Data Analytics Survey 2014» της Wikibon, οι εταιρείες αναμένουν απόδοση 3,50 δολ. για κάθε δολάριο που επενδύουν σε μεγάλους όγκους δεδομένων για τα επόμενα τρία με πέντε χρόνια. Οπότε οι προοπτικές απασχόλησης είναι αρκετά υψηλές, για παράδειγμα, στον τομέα ανάλυσης μεγάλων δεδομένων, διότι θα άπτεται άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων. Αβέβαιο είναι, αντίθετα, το τοπίο για την ασφάλεια εργασίας στους κλάδους της ενέργειας, της παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και της υγείας. Ακόμη πιο ομιχλώδες φαίνεται πως θα είναι για τους κλάδους υποδομών και βασικών υλών αλλά και της κατανάλωσης από αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα μέχρι το λιανικό εμπόριο.
Μία ακόμα διάσταση της απασχόλησης είναι η γενικότερη τάση προς την ευέλικτη εργασία, που θα επηρεάσει τα επιχειρηματικά μοντέλα σε πολλές βιομηχανίες. Η εργασία από το σπίτι, οι διαδικτυακές ομάδες εργασίας, οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι κάποιες από τις νέες μορφές εργασίας που αναδύονται τα τελευταία χρόνια. Υπερβαίνοντας τα ψυχολογικά εμπόδια που διαχωρίζουν τον εργασιακό χώρο από την ιδιωτική ζωή, επισημαίνεται στην έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.Ε
