Λίγες ώρες έμειναν μέχρι να ανοίξουν οι κάλπες για την ανάδειξη του νέου προέδρου του ΚΙΝΑΛ.
Από τα αποτελέσματα, δε, της πρώτης Κυριακής θα εξαρτηθεί καθοριστικά το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου. Αν για παράδειγμα κάποιος υποψήφιος πάρει πρωτιά με διακριτή διαφορά, αυτό θα σηματοδοτήσει μια δυναμική που σε συνδυασμό με την αναμενόμενη μείωση κατά 25%-30% της συμμετοχής στον δεύτερο γύρο (από τους περίπου 210.000 που ψήφισαν το 2017, ψήφισαν 150.000 στον δεύτερο γύρο) θα ανοίξει τον δρόμο της τελικής επικράτησης.
Στις εννέα έρευνες που πραγματοποιήθηκαν τον τελευταίο μήνα καταγραφόταν πρωτιά του Ανδρέα Λοβέρδου έναντι του Νίκου Ανδρουλάκη, με τρίτο τον Γιώργο Παπανδρέου (σε μια ήταν δεύτερος ο Γιώργος Παπανδρέου) και στις εννέα συχνά και με διαφορά μεγάλη, όταν αναφερόμαστε στους πολίτες που το 2019 είχαν ψηφίσει διάφορα κόμματα πέραν του ΚΙΝΑΛ και τώρα δήλωναν ότι θα συμμετέχουν στις εκλογές του ΚΙΝΑΛ.
Όταν η ανάλυση στόχευε στους ψηφοφόρους του ΚΙΝΑΛ το 2019 η που δήλωναν ότι τώρα θα ψήφιζαν ΚΙΝΑΛ, οι διαφορές μίκραιναν, σε πέντε εμφανιζόταν πρώτος ο Ανδρέας Λοβέρδος, σε δύο ο Νίκος Ανδρουλάκης και σε δύο υπήρχε απόλυτη ισοπαλία, με τον Γιώργο Παπανδρέου.
Ωστόσο, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα μεγάλα περιθώρια στατιστικού σφάλματος λόγω των μικρών δειγμάτων από αυτά τα δύο κοινά, όπως και η δυναμική των τελευταίων ημερών με δεδομένο μάλιστα, ότι η τελευταία έρευνα (της PULSE) δημοσιοποιήθηκε δέκα μέρες πριν να ανοίξουν οι κάλπες.
Αυτό σημαίνει ότι έχουμε μια σχετική εικόνα κατά βάση της προτίμησης και ότι τρεις σχετικά ισοδύναμοι υποψήφιοι πέφτουν στο νήμα με τον Ανδρέα Λοβέρδο να έχει περισσότερο την προτίμηση της κοινωνίας και να έχει πείσει ότι αυτός μπορεί να ανεβάσει τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ, τον Νίκο Ανδρουλάκη να πείθει περισσότερο για την ανανέωση του χώρου και να διαθέτει υψηλή δημοφιλία και τον Γιώργο Παπανδρέου να είναι τελευταίος σε δημοφιλία, να αναπτύσσει τη δράση του μέσα σε ένα κλίμα που διαμόρφωνε ο ψιθυρισμός «ε δεν μπορεί ο Γιώργος να μην περάσει στον δεύτερο γύρο» και βέβαια μια έντονη οργανωτική προσπάθεια.
Το τι μετράει τελικά θα φανεί στις κάλπες και τέτοιες ώρες δεν χωράνε προβλέψεις.
Δεν ξέρω κιόλας αν όλα αυτά αφορούν στο σύνολό τους την κοινωνία σε μια δύσκολη συγκυρία, όσο και αν το ΚΙΝΑΛ, το ΠΑΣΟΚ συζητήθηκε παρά ποτέ τα τελευταία χρόνια. Αυτό που μετράει τελικά είναι ότι η κοινωνία θα πάρει κάποιο μήνυμα από τον Πρόεδρο που θα επιλέξει το εκλογικό σώμα. Έτσι γίνεται πάντα. Οι «κομματικοί» έστω και με ευρύτερη έννοια αποφασίζουν και οι πολίτες κρίνουν και καταλήγουν τι θα πράξουν, λαμβάνοντας υπόψη βέβαια και τις πρωτοβουλίες που θα ακολουθήσουν στον μικρό ή μεγάλο χρόνο που θα μεσολαβήσει μέχρι τις εκλογές.
Ας δούμε λοιπόν αυτό το στοιχείο αυτή την ώρα. Τυχόν εκλογή του Ανδρέα Λοβέρδου φαίνεται ότι θα εναρμονίζει τον χώρο περισσότερο με μια κοινωνική πλειοψηφία, όπως δείχνουν και οι τελευταίες έρευνες αλλά και οι έρευνες που είχε πραγματοποιήσει η OPINION POLL από τον Νοέμβριο του 2021 μέχρι να διαμορφωθεί το σημερινό εκλογικό τοπίο, συχνά κατηγορούμενη και μάλιστα και από το ΣΥΡΙΖΑ ότι παρεμβαίνει στα εσωκομματικά του κόμματος! Φαίνεται ότι θα πρέπει αναμένεται μια «στροφή στο Κέντρο» με θέσεις σαφείς και με γωνίες.
Αυτό θα έχει επίδραση σε οριακούς ψηφοφόρους και της ΝΔ αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ αφού σημαντικό τμήμα των Πασοκογενών ψηφοφόρων του αυτό τοποθετούνται στο χώρο του Κέντρου. Τυχόν επικράτηση του Νίκου Ανδρουλάκη φέρνει πιθανότατα μια νέα γενιά στην ηγεσία.
Αυτό πιθανότατα να επιδράσει θετικά σε νεότερους ψηφοφόρους που το ΚΙΝΑΛ βρέθηκε στην πέμπτη θέση στις εκλογές του 2019 και τώρα εμφανίζεται να έχει πολύ ασθενικές σχέσεις. Ωστόσο, και οι νέοι και οι πιο μεγάλοι, αναμένουν απαντήσεις σε ερωτήματα και θέσεις.
Σ’ αυτό ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει από τη μια σημαντική κομματική και ευρωπαϊκή εμπειρία από την άλλη όμως εμφάνισε ασάφεια. Πιθανά αυτό να ήταν εσωκομματική τακτική για να μαζεύει πολυσυλλεκτικά. Θα είναι όμως από πιθανό πλεονέκτημα, πρόβλημα αφού το κομματικό σώμα δε θα είναι έτοιμο προς μια αναμενόμενη κατεύθυνση. Αυτό σε συνδυασμό με μια ιδιόμορφη δυαρχία (άλλος πρόεδρος, άλλος πρόεδρος της Κ.Ο.) πιθανά να οδηγήσει σε μια κοινωνική πολυσυλλεκτικότητα ή και σε κατάσταση πολιτικής και ιδεολογικής απροσδιοριστίας. Θα φανεί.
Ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ένα ερώτημα αν και για πολλούς είναι αναμενόμενος. Το πιο πιθανό είναι να προσπαθήσει να στρέψει πιο αριστερά το τιμόνι, κάτι όμως που στους σημερινούς ψηφοφόρους του ΚΙΝΑΛ φαίνεται από όλες τις έρευνες ότι απορρίπτεται πλειοψηφικά από το 65%-70%. Ταυτόχρονα θα φέρει στην επιφάνεια αντικειμενικά μια συζήτηση περί της περιόδου διακυβέρνησής του που δεν ευνοεί, αφού οι πολίτες θέλουν να δουν μπροστά, να ξεφύγουν και από τη δεκαετία των μνημονίων και από τη διετία. Θα καταφέρει να φύγει μπροστά, καταθέτοντας θέσεις και αφήγημα που να αντιστοιχεί στη νέα εποχή; Είναι ένα ερώτημα.
Σε κάθε περίπτωση, όποιος εκλεγεί θα έχει να αντιμετωπίσει το στοίχημα της ενότητας χωρίς αυτό να οδηγεί σε ευνουχιστικές ισορροπίες και άρα σε θέσεις που δεν εμπνέουν, δεν γίνονται κατανοητές από τους πολίτες και δεν πείθουν. Έχει να αντιμετωπίσει την πρόκληση να δείξει ότι κάνει αλλαγές με γρήγορους ρυθμούς και με το ενδεχόμενο να γίνουν ανά πάσα στιγμή βουλευτικές εκλογές.
Θα έχει δε, θέλει δεν θέλει να απαντήσει πιθανότατα στην πράξη στο ερώτημα που σχεδόν όλοι ξόρκιζαν σ’ αυτό το διάστημα: Αν γίνουν και οι εκλογές με απλή αναλογική και οι αναμενόμενες δεύτερες εκλογές και δεν υπάρχει αυτοδύναμη κυβέρνηση, το ΚΙΝΑΛ, το ΠΑΣΟΚ με ποιον θα συνεργαστεί και με ποιες προγραμματικές απαιτήσεις; Αν το απαντά, κινδυνεύει από τους ανικανοποίητους από την απάντηση. Αν δεν το απαντά, θα αποδεικνύεται χώρος προς αλίευση, αφού φαντάζομαι ότι η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία δεν θα θέλει και τρίτες εκλογές.
Όλα κρίνονται και ο χρόνος μετράει αντίστροφα. Θα καταφέρει το ΚΙΝΑΛ με την εκλογή του κατάλληλου για τις απαιτήσεις της εποχής πρόεδρο και τα κατάλληλα μηνύματα που θα πρέπει να εκπέμψει να ξεφύγει από τη στασιμότητα και να ανεβάσει τα ποσοστά του δημιουργώντας νέους συσχετισμούς δυνάμεων ή θα στριφογυρίσει γύρω από τον εαυτό του και θα διαψεύσει τις προσδοκίες; Στη ζωή θα φανούν όλα, μα μια πρώτη γεύση θα πάρουμε στις δημοσκοπήσεις του Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου.