Γράφει η Μαρία Φραγκάκη
Σαν σήμερα το 2009, έφυγε από τη ζωή ο Αγγλογερμανός κοινωνιολόγος και πολιτικός Ραλφ Ντάρεντορφ. Στην πραγματικότητα είναι γνωστός για τις πολλές «τέχνες» που ασκούσε, μεταξύ άλλων τη φιλοσοφία, την κοινωνιολογία, την πολιτική και φυσικά για τις αμέτρητες διαλέξεις του σε πολλές γωνιές της Γης αναλύοντας κάθε φορά και κάτι διαφορετικό, αλλά για εκείνον εξίσου σημαντικό για την πρόοδο.
Ένας σκεπτικιστής άνθρωπος, ο οποίος δεν δίστασε να συμμετέχει ακόμη και σε δημόσιες «μονομαχίες» με συναδέλφους του για συγκεκριμένα θέματα. Μία από αυτές μάλιστα έκανε και το γύρο του κόσμου. Ήταν με τον Άντονι Γκίντενς το 2001, έναν υποστηρικτή της παγκοσμιοποίησης και της ιμπεριαλιστικής πολιτικής της Αμερικής.
Σήμερα, λοιπόν, θα σταθούμε στην απάντηση του Ντάρεντορφ στο ερώτημα αν ο 21ος αιώνας θα χαρακτηριστεί από μια νέα πλανητική αταξία ή αν από τα συντρίμμια των δίδυμων πύργων θα γεννηθεί μια νέα παγκόσμια τάξη. Ο ίδιος είπε: » Για μένα, τα πράγματα αποκτούν αξία ανάλογα με την ερμηνεία που τους δίνουμε. Οι επιθέσεις ήρθαν σε μία περίοδο σοβαρής οικονομικής κρίσης. Ετσι, στο μυαλό του κόσμου, η καταστροφή και η οικονομική κρίση συνδέονται μεταξύ τους περισσότερο απ’ ό,τι στην πραγματικότητα. Το αποτέλεσμα είναι μια βαθιά αλλαγή πεποιθήσεων και τρόπων συμπεριφοράς, που τροφοδοτείται και από τις οικονομικές συνθήκες.».
Σε αυτό δεν βασίζεται και όλη μας η ζωή; Στις βαθιές μας πεποιθήσεις; Στο τι πιστεύουμε ότι έγινε; Στο πως ερμηνεύουμε τα γεγονότα;
Οτιδήποτε πιστεύουμε είναι θέμα μετάφρασης. Σαν οι πράξεις και τα συμβάντα να έχουν μία άλλη, δική τους γλώσσα και ο καθένας από εμάς να καταλαβαίνει μόνο εκείνη που μπορεί να αναγνωρίσει. Η πρόκληση βέβαια εδώ, είναι να παραδεχτούμε ότι υπάρχουν κι άλλες γλώσσες και να αρχίσουμε να της αναζητούμε!
Η σημερινή κοινωνία – όπως και κάθε άλλη κοινωνία επί τους αιώνες – μας τροφοδοτεί με πολλά παραδείγματα για τις διαφορετικές επιλογές που κάνουν οι άνθρωποι, με βάση τη μετάφρασή τους, όταν βρεθούν μπροστά στο ίδιο γεγονός.
Π.χ όταν δύο άνεργοι βρίσκονται αντιμέτωποι με το 30% του ποσοστού ανεργίας, ο ένας βλέπει ότι το 70% εργάζεται και ο άλλος επιβεβαιώνει το γεγονός ότι δεν υπάρχουν δουλειές. Όταν δύο παιδιά κακοποιούνται λεκτικά από συμμαθητές τους, το ένα επιλέγει να κλειστεί στον εαυτό του, το άλλο ζητάει να αλλάξει σχολείο. Όταν χαλάει το αμάξι δύο ανθρώπων, ο ένας βλασφημά και καταστρέφει όλη του την ημέρα ενώ ο άλλος βρίσκει ευκαιρία να πάρει καλύτερο και μέχρι τότε να γυμναστεί λίγο περπατώντας στη δουλειά.
Απλά καθημερινά παραδείγματα που οδηγούν σε τελείως διαφορετικές ζωές. Δυστυχώς πολλοί είναι οι άνθρωποι που θα προτιμήσουν να γκρινιάξουν, να φωνάξουν, να παραπονεθούν, να χαλάσουν την ψυχολογία τους, να τα παρατήσουν, να τα ρίξουν στην κακή τους τύχη και να κατηγορήσουν το κράτος ή το γείτονα ή το σκύλο τους γιατί αυτό έχουν συνηθίσει να κάνουν και γιατί πάνω σε αυτές τις μεταφράσεις είναι βασισμένο το σύστημα πεποιθήσεών τους.
Πάντα υπάρχει, όμως, και η άλλη πλευρά. Αυτή που απαιτεί μία πιο αισιόδοξη εικόνα της ζωής. Αυτή που σε αναγκάζει να δεις την ευκαιρία στην κρίση, την ευκαιρία στο ατύχημα, την ευκαιρία στο θάνατο, την ευκαιρία στο χωρισμό, ακόμη κι αν αυτή η ευκαιρία είναι μόνο η γνώση ή η δύναμη που θα πάρεις.
Θα κλείσω με κάτι που είπε ο Αντρέ Ζιντ: «Για εμένα, η πεποίθηση που γίνεται αλήθεια είναι εκείνη που μου εξασφαλίζει την καλύτερη χρήση των δυνάμεών μου και τα καλύτερα μέσα για να εφαρμόσω στην πράξη τις αρετές μου».
Τις καλύτερες ευχές μου!
