Έβρεξε πρόστιμα για παραβάσεις διατάξεων που αφορούν την ισότητα των φύλων, την ποιότητα του προγράμματος και την αξιοπρέπεια των τηλεθεατών
Το αμφιλεγόμενο ριάλιτι «Bachelor» του τηλεοπτικού σταθμού Αlpha έλαβε 17 συνολικά καταγγελίες στο Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο. Το ΕΣΡ αφού εξέτασε τις καταγγελίες επέβαλε πρόστιμα συνολικού ύψους 180.000 ευρώ στο κανάλι, μόνο για 8 από τα επεισόδια του ριάλιτι, που προβλήθηκαν στις 7, 8, 10, 16, 17, 23 και 24 Σεπτεμβρίου και την 1 Οκτωβρίου 2021.
Ο Αlpha τιμωρήθηκε με 50.000 ευρώ για «δυσμενή διάκριση προσώπων στη βάση του φύλου», παραβαίνοντας διατάξεις περί ισότητας φύλων και προβάλλοντας έμφυλα στερεότυπα, 80.000 ευρώ για «ποιοτική υποβάθμιση προγράμματος (μη τήρηση κανόνων ευπρέπειας στη γλώσσα και τη συμπεριφορά)» και άλλες 50.000 ευρώ για «προσβολή προσωπικότητας, και δη της αξιοπρέπειας των τηλεθεατών».
Όσον αφορά το ύψος των προστίμων πάρθηκε κατά πλειοψηφία, με τρία μέλη να προτείνουν ποινές ύψους 40, 60 και 40 χιλιάδων ευρώ αντίστοιχα, ενώ δεν υπήρξε ομοφωνία και για τις παραβάσεις και η απόφαση πάρθηκε κατά πλειοψηφία, οκτώ έναντι μίας, για τις οποίες έπρεπε να τιμωρηθεί το κανάλι.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης του ΕΣΡ που δημοσιεύθηκε στην Διαύγεια, η Ολομέλεια, με ψήφους οκτώ έναντι μίας, έκρινε ότι υπό τα «εκτεθέντα ετελέσθη το αδίκημα της παράβασης της αρχής της ισότητας των φύλων και της προβολής έμφυλων στερεοτύπων, διότι οι εν λόγω εκπομπές μέσω των διαλόγων, των εικόνων και των συμπεριφορών των διαγωνιζομένων παρουσίαζαν το γυναικείο φύλο κατά τρόπο στηριζόμενο σε υποτιμητικά στερεότυπα και απεικόνιζαν τον άνδρα και τη γυναίκα σε στερεοτυπικούς ρόλους μέσα στην κοινωνία καθορισμένους και περιορισμένους από το φύλο τους».
Όπως τονίζεται στην απόφαση, «μέσω της παρουσίασης του τρόπου και των μεθόδων διεκδίκησης του Εργένη από τις διαγωνιζόμενες και της αντικειμενοποίησης των γυναικών στην προσπάθειά τους να τον κατακτήσουν αναπαρήχθησαν έμφυλα στερεότυπα.
Εξάλλου, η μετάδοση μίας τέτοιου περιεχομένου εκπομπής από την τηλεόραση, ένα μέσο που διαμορφώνει τη γνώμη και τη βούληση του κοινού, επιτείνει τον κίνδυνο, λόγω της εντονότερης επίδρασης που ασκεί στο κοινό η δύναμη της εικόνας και λόγω του απεριόριστου αριθμού ατόμων στον οποίο απευθύνεται η τηλεόραση, να προωθήσει συμπεριφορές που συντηρούν προκαταλήψεις και παγιωμένα κοινωνικά και πολιτισμικά πρότυπα»
Παράλληλα το ΕΣΡ κρίνει ότι τελέσθηκε επίσης «το αδίκημα της προσβολής προσώπων και δη των τηλεθεατών. Τούτο δε, διότι η θεαματοποίηση στοιχείων του ιδιωτικού βίου μέσω της κατ’ επανάληψη προβολής προσωπικών στιγμών σχεδόν όλων των διαγωνιζομένων με τον πρωταγωνιστή και μέσω της παρουσίασης των σχετικών διαλόγων, καθώς και η εκδήλωση υποτιμητικών συμπεριφορών μεταξύ των διαγωνιζομένων, πέραν του ότι προσέδωσαν χαμηλή ποιοτική στάθμη σε μέρος του προγράμματος και προέβαλαν έμφυλα στερεότυπα, προσέβαλαν, επίσης, κατά την κοινή πείρα, την αξιοπρέπεια του μέσου τηλεθεατή».
Επισημαίνει στο σκεπτικό του ότι από τις κείμενες διατάξεις προκύπτει η υποχρέωση των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών μετάδοσης προγραμμάτων να εξαλείφουν τον σεξισμό και τα στερεότυπα λόγω φύλου, να προωθούν την ισότητα των φύλων, να αίρουν τις διακρίσεις λόγω φύλου και συμβάλλουν στην καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων και αφετέρου, η αρμοδιότητα του ΕΣΡ ελέγχου τήρησης των ανωτέρω υποχρεώσεων από τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς.
Τονίζεται επίσης ότι το άρθρο 2 τoυ Συντάγματος που θεσπίζει τον σεβασμό της αξίας του ανθρώπου καλύπτει και το δικαίωμα του ατόμου – τηλεθεατή να βλέπει και να παρακολουθεί εκπομπές, οι οποίες δεν θίγουν την προσωπικότητα και την αξιοπρέπειά του ως ατόμου. Η χαμηλή ποιοτική στάθμη μίας εκπομπής συνεπάγεται την παραβίαση του σεβασμού της προσωπικότητας των τηλεθεατών όταν ο τηλεθεατής κάνοντας χρήση της ραδιοτηλεοπτικής λήψης που αποτελεί ατομική ελευθερία και δικαίωμα βλέπει εκπομπές μέσα από τις οποίες παραβιάζονται θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες».
Αναλυτικά η απόφαση του ΕΣΡ: