Οι καταναλωτές προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της αγοράς της πλαστικής σακούλας, ξεχνώντας την ανεξέλεγκτη δωρεάν διάθεσή της, πράγμα όχι και τόσο εύκολο. Για διευκόλυνσή τους, το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) εξέδωσε ενημερωτικό φυλλάδιο με ερωταπαντήσεις. Στόχος είναι ο περιορισμός της χρήσης πλαστικής σακούλας για περιβαλλοντικούς λόγους. Οι πλαστικές σακούλες διαλύονται σε μικρότερα κομμάτια εύκολα και καταλήγουν στη θάλασσα. Ενα στα δύο απορρίμματα στον βυθό της θάλασσας στην Ελλάδα είναι πλαστικές σακούλες. Ενα στα τέσσερα ψάρια ανοιχτής θαλάσσης μπορεί να περιέχει μικροπλαστικά. Εως το 2050 θα υπάρχουν πιο πολλά πλαστικά στη θάλασσα παρά ψάρια. Το 2017, στην Ελλάδα έγινε η μεγαλύτερη ετήσια κατά κεφαλήν χρήση πλαστικής σακούλας στην Ε.Ε. (400 σακούλες).
– Πού καταλήγουν τα χρήματα του περιβαλλοντικού τέλους και τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο;
– Αποδίδονται από τους εμπόρους μέσω του μηχανισμού είσπραξης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ). Χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία έχουν απαγορεύσει τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς (παγκοσμίως, περισσότερες από 35 χώρες έχουν απαγορεύσει πλήρως τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς). Η Ολλανδία και η Ιρλανδία έχουν επιβάλει αντίστοιχο τέλος ύψους 0,25 και 0,22 ευρώ αντίστοιχα.
– Γιατί δεν χρησιμοποιούνται πλέον οξοδιασπώμενες σακούλες και γιατί δεν βρίσκουμε βιοαποδομήσιμες;
– Οι οξοδιασπώμενες σακούλες απαγορεύονται. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι είναι περισσότερο επιβαρυντικές για το περιβάλλον. Από την άλλη, η τεχνολογία των βιοαποδομήσιμων πλαστικών (π.χ. πλαστικά από άμυλο) δεν έχει εξελιχθεί επαρκώς ώστε να είναι αποδοτική και οικονομική η χρήση τους, ειδικά σε περιοχές με θερμό κλίμα.
– Γιατί στη λαϊκή μού δίνουν δωρεάν τη σακούλα;
– Σύμφωνα με τη νομοθεσία εξαιρούνται από την επιβολή τέλους οι έμποροι περιπτέρων και υπαίθριου εμπορίου. Επίσης δεν χρεώνονται οι σακούλες στο τμήμα οπωροπωλείου των σούπερ μάρκετ καθώς θεωρούνται είδος συσκευασίας.
– Πώς θα μεταφέρω τα ψώνια μου στο σπίτι;
– Μπορείτε να προμηθευτείτε τις πλαστικές σακούλες πληρώνοντας το αντίστοιχο τέλος, αλλά προτείνεται να χρησιμοποιήσετε επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες που πωλούνται σε όλα τα καταστήματα. Ενα νοικοκυριό εκτιμάται ότι θα χρειαστεί τρεις με τέσσερις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες για να καλύψει τις ανάγκες των αγορών του. Είναι απόλυτα ασφαλείς εφόσον τηρούνται οι κανόνες υγιεινής και μπορούν να αντέξουν για χρόνια.
– Μπορούμε να χρησιμοποιούμε επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα μιας εταιρείας στο κατάστημα μιας άλλης;
– Ναι, δεν υπάρχει περιορισμός.
– Και πώς θα πετάω τα σκουπίδια μου;
– Σε σακούλες απορριμμάτων που βρίσκουμε στα ράφια των καταστημάτων. Δεν έχουν περιβαλλοντικό τέλος, καθώς έχουν διαφορετικό σχήμα και βάρος και κατά κανόνα καταλήγουν στο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων.
– Μπορώ να ανακυκλώσω τις πλαστικές σακούλες που έχω;
– Ναι, σύντομα θα υπάρχουν οι διαθέσιμες υποδομές από τους δήμους και πολλά καταστήματα λιανικής.