Δεν υπάρχει σχεδόν καμία περίπτωση η οικονομία της Κίνας να αναπτύσσεται με τους ρυθμούς που δηλώνει η κυβέρνηση. Επί σειρά ετών, οι εμπειρογνώμονες υποπτεύονται ότι η Κίνα «μαγειρεύει» τα επίσημα στοιχεία για την οικονομία της. Αλλά δεν χρειάζεται κανείς διδακτορικό στη στατιστική για να το καταλάβει αυτή τη φορά.
Απλά ρίξτε μια ματιά σε αυτό που κάνει η κυβέρνηση της Κίνας τον τελευταίο καιρό: μια υποτίμηση-έκπληξη του γουάν, σε μια προσπάθεια να τονώσει τις εξαγωγές, στήριξη των αγορών της μέσω αγοράς μετοχών, μεγάλες δαπάνες και μείωση των επιτοκίων, σε μια προσπάθεια να τονώσει την οικονομία της.
Η Κίνα δεν θα έπρεπε να προβαίνει σε αυτές τις ενέργειες, αν η χώρα είχε πραγματικά ρυθμό ανάπτυξης 7% σύμφωνα με τα τελευταία κυβερνητικά στοιχεία. «Η Κίνα μπορεί να έχει τη μεγαλύτερη ύφεση στον κόσμο, αλλά θα εξακολουθούσε να ισχυρίζεται ότι έχει ανάπτυξη 7%», λέει ο Γκόρντον Τσανγκ, ειδικός σε θέματα της Κίνας και συγγραφέας του βιβλίου ‘The Coming Collapse of China’.
Πόσο άσχημα είναι τα πράγματα;
Τα χρηματιστήρια παγκοσμίως καταρρέουν επειδή οι επενδυτές φοβούνται ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο θα συμπαρασύρει και άλλες χώρες μαζί της. Η Κίνα είναι βασικός αγοραστής εμπορευμάτων, όπως πετρέλαιο και χαλκός. Όταν δεν αγοράζει τις ίδιες ποσότητες, χώρες όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Βραζιλία που εξάγουν αυτά τα εμπορεύματα πλήττονται.
Το πρόβλημα είναι ότι κανείς δε γνωρίζει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα ώστε να προσαρμόσει ανάλογα τις προσδοκίες του. Εξάλλου, υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάλογα με το εάν η Κίνα βρίσκεται σε σημαντική επιβράδυνση (π.χ. 2% ανάπτυξη) αντί για ελαφρά επιβράδυνση (5-6% ανάπτυξη).
Ιδού τι σημαίνει 2% αντί για 5% ανάπτυξη:
1. Μεγάλη επιβράδυνση. Ο Τσανγκ λέει ότι ανεπίσημα στο Πεκίνο μιλάνε για ανάπτυξη 2%.
Δεν εκπλήσσεται. Τα επίσημα οικονομικά στοιχεία δεν είναι καλά και υπάρχουν μεγάλες μειώσεις σε όλους τους δείκτες, από την παραγωγή χάλυβα και τις μεταφορές μέχρι την κατανάλωση ηλεκτρισμού. Ο μεταποιητικός τομέας είναι ιδιαίτερα ευάλωτος – ο δείκτης εμπιστοσύνης βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 6 ετών.
«Πολλά στοιχεία είναι πραγματικά άσχημα», λέει ο Τσανγκ.
Παρότι ο Τσανγκ αναγνωρίζει ότι η Κίνα λαμβάνει διάφορα μέτρα τόνωσης της οικονομίας, ανησυχεί ότι μεγάλο μέρος της ανάπτυξης στηρίζεται από την αύξηση του δανεισμού από τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις, τις τοπικές κυβερνήσεις και τις εταιρείες ακινήτων.
Υπολογίζει ότι το πραγματικό ΑΕΠ πρέπει να εμφανίζει ανάπτυξη 1% με 2%.
2. Είναι μια μικρή επιβράδυνση. Άλλοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα σενάρια περί «ανώμαλης προσγείωσης» της Κίνας είναι υπερβολικά.
«Δεν βρισκόμαστε στο 2009», λέει ο Ντέρεκ Σίζορς του America Enterprise Institute. Εκτιμά ότι το ΑΕΠ αναπτύσσεται με ρυθμό περίπου 4,5%
Η παγκόσμια εταιρεία προβλέψεων Capital Economics έχει κατά το παρελθόν συγκρουστεί με την κυβέρνηση της Κίνας για την ακρίβεια των στοιχείων της. Η εταιρεία εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης είναι 5% έως 6%.
Η οικονομία της Κίνας είχε σαφώς χειρότερες επιδόσεις από το πρώτο εξάμηνο, αλλά μπορεί να καλύψει το έδαφος στο δεύτερο εξάμηνο αν αποδώσουν τα μέτρα τόνωσης.
«Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι οικονομικές συνθήκες βελτιώνονται», λέει ο Μαρκ Ουίλιαμς, επικεφαλής οικονομολόγος στην Capital Economics. Υπενθυμίζει ότι ένας ρυθμός ανάπτυξης 5% – 6% δεν είναι στην πραγματικότητα τόσο άσχημος, όπως κυκλοφορεί.
