Στο περίπλοκο τοπίο της Μέσης Ανατολής είναι δύσκολο να ξεδιαλύνει κανείς τον ρόλο διαφόρων παραγόντων, και να αποφύγει μονομερείς εκτιμήσεις. Πολλές φορές θύτες και θύματα εναλλάσσονται στους ρόλους τους. Υπεύθυνοι για την μη επίλυση του Παλαιστινιακού, έχουν υπάρξει από πολλές πλευρές. Τα τελευταία πολύ δυσάρεστα γεγονότα δίνουν την ευκαιρία να συζητήσουμε και πάλι.
1. Η τωρινή ένταση στην Ιερουσαλήμ ξεκίνησε από την προσπάθεια των Ισραηλινών να διώξουν από τα σπίτια τους Παλαιστινίους στην αραβική συνοικία της Ανατολικής Ιερουσαλήμ Σέϊχ Τζάρα, ώστε να φτιάξουν εβραϊκό οικισμό, μια πάγια πολιτική του εθνικιστή δεξιού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Επιχειρείται δηλαδή να φτιαχτούν εβραϊκοί οικισμοί στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και της Δυτικής Όχθης του Ιορδάνη, παράνομες πολιτικές που καταδικάζει ο ΟΗΕ. Αυτό επί Νετανιάχου, είχε ενισχυθεί με την ενθάρρυνση του προηγούμενου Αμερικανού προέδρου, υπερσυντηρητικού Ντόναλντ Τραμπ.
2. Οι παλαιστινιακές εκλογές, που είχαν προκηρυχθεί, ακυρώθηκαν γιατί το Ισραήλ δεν επέτρεψε να μετάσχουν οι Παλαιστίνιοι κάτοικοι της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, ανέβαλε τις εκλογές, γεγονός που εξόργισε την Χαμάς, η οποία ούτως ή άλλως είναι σε αντιπαράθεση με την Παλαιστινιακή Αρχή του Αμπάς, καθώς θεωρούσε ότι θα πάρει καλά ποσοστά. Και θέλοντας να δείξει πως είναι πιο “πατριωτική” από την (μετριοπαθέστερη οργάνωση) Φατάχ της οποίας ηγείται π Αμπάς, η Χαμάς αντέδρασε ρίχνοντας εκατοντάδες πυραύλους από τη Γάζα σε εβραϊκές πόλεις, σε όλο το νότιο Ισραήλ, αλλά και στα περίχωρα της Ιερουσαλήμ, σε μη στρατιωτικούς στόχους.
3. Ξαφνικά δηλαδή, ενώ υπήρχε το πρόβλημα των εξώσεων στην Αν. Ιερουσαλήμ, η εξτρεμιστική ισλαμο-φασιστική παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς (και η ακόμα πιο ακραία, Ισλαμική Τζιχάντ) επιτίθεται κατά αμάχων. Ο Νετανιάχου αρπάζει την ευκαιρία και ξεκινά αεροπορικές επιδρομές, ενώ δεν είναι καν εκλεγμένος πρωθυπουργός. Όσο δεν μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση, τελεί χρέη υπηρεσιακού πρωθυπουργού, την ώρα που δικάζεται για υπόθεση διαφθοράς. Με άλλα λόγια, ο Νετανιάχου προσπαθεί να παρατείνει τη θητεία του μέσω αυτής της κρίσης
4. Η Χαμάς έχει καταλάβει πραξικοπηματικά την Λωρίδα της Γάζας, μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων και των Εβραίων εποίκων το 2005. Με την βοήθεια του Ιράν και της ακραίας οργάνωσης των “Αδελφών Μουσουλμάνων” της Αιγύπτου, εξαπολύει κατά καιρούς πυραυλικές επιθέσεις στο Ισραήλ. Από την άλλη πλευρά, ο Αμπάς που εδρεύει στην Δυτική Όχθη, τηρεί τις Συμφωνίες του Όσλο μεταξύ Ισραήλ και Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης-PLO (1993, 1995). Θεωρεί ότι μόνο μέσω διαπραγματεύσεων με το Ισραήλ θα λυθεί το Παλαιστινιακό. Ο Αμπάς και η PLO διαπραγματεύονται για να δημιουργηθεί παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967. Αυτό πρέπει να δεχτεί το Ισραήλ. Αυτό λένε οι Συμφωνίες του Όσλο. Αυτό στηρίζει όλη η διεθνής κοινότητα.
5. Η Χαμάς δεν δέχεται όμως τις Συμφωνίες αυτές. Άρα οι στόχοι της είναι σε πλήρη αντίθεση με όλες τις άλλες παλαιστινιακές οργανώσεις και της νόμιμης εκπροσώπησης του παλαιστινιακού λαού. Οι πυραυλικές επιθέσεις δεν έχουν σχέση με τα τωρινά γεγονότα της Ιερουσαλήμ, που λειτουργούν απλά ως πρόσχημα.
6. Ας μην ξεχνάμε ότι έχει υπογραφεί Ειρήνη μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραήλ, μετά τις Συμφωνίες του Όσλο, από τον προηγούμενο Παλαιστίνιο ηγέτη, Γιασέρ Αραφάτ, και τον τότε Ισραηλινό πρωθυπουργό, Γιτζάκ Ράμπιν, ηγέτη του κεντροαριστερού Εργατικού Κόμματος. Έτσι δημιουργήθηκε η αυτόνομη Παλαιστινιακή Αρχή στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Η PLO αναγνωρίζει το Ισραήλ, και το δικαίωμα ύπαρξης του ισραηλινού κράτους. Ενώ η Χαμάς τάσσεται επισήμως υπέρ της καταστροφής του Ισραήλ. Η διαφορά είναι τεράστια.
7. Η παρούσα σύγκρουση για κάποιες μέρες θα οξυνθεί. Το Ισραήλ θα προσπαθήσει να εξουδετερώσει ορισμένες στρατιωτικές δυνατότητες της Χαμάς. Έχει ευθύνη να αποφύγει απώλειες αμάχων. Μετά από λίγες ημέρες θα αρχίσουν να λειτουργούν οι μεσολαβητικές προσπάθειες των ΗΠΑ, της Αιγύπτου και του Κατάρ, για κατάπαυση του πυρός. Το μείζον όμως είναι να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για την συνολική επίλυση του Παλαιστινιακού ζητήματος.
